. عشق در نوجوانی پدیده‌ای است که بسیار رایج بوده و معنا و مفهوم متفاوتی با دیگر دوران زندگی دارد. خیلی از والدین عشق در فرزندان نوجوان خود را جدی نمی‌گیرند. در صورتی که با توجه به افزایش دسترسی به اینترنت و شبکه‌های مجازی، عشق و عاشقی بین نوجوانان بیشتر شده و نوجوانان بیشتر از قبل به رابطه با جنس مخالف خود گرایش پیدا کرده‌اند. عشق و عاشقی در نوجوانی امری طبیعی است و به میزان زیادی با بلوغ و تغییرات هورمونی ارتباط دارد اما نکته‌ی مهم نحوه‌ی برخورد والدین با این مسئله است که می‌تواند نوجوان را برای عبور از بحران‌های عشق در نوجوانی هدایت کند و یا برعکس موجب انحطاط او شود.
عشق در نوجوانی
فرد با ورود به دوران نوجوانی با دنیای جدیدی آشنا می‌شود و درک تازه‌ای از محیط پیرامونش کسب می‌کند. نوجوانی یکی از دوره‌های حساس زندگی است و افراد در این دوران با چالش‌های زیادی مواجه می‌شوند. یکی از این چالش‌ها گرایش شدید به داشتن روابط عاشقانه و تمایل به دوست داشتن و دوست داشته شدن است.
این مسئله اغلب توسط والدین مورد بی‌توجهی و یا واکنش‌های شدید و منع کننده قرار می‌گیرد. نوجوانی به دلیل تغییرات هورمونی و بلوغ با آسیب‌پذیری بیشتری برای فرد نسبت به دیگر دوران‌های زندگی همراه است. به همین دلیل لازم است والدین از نحوه‌ی مدیریت این دوران آگاهی کافی داشته‌باشند و به نوجوان خود برای عبور از این دوران کمک کنند.
عوامل مؤثر بر عشق در نوجوانی
عشق در نوجوانی تحت تاثیر عوامل متعددی به وجود می‌آید که برخی از آن‌ها به شرح زیر هستند:
1. خانواده و روابط با والدین
یکی از عوامل مؤثر بر گرایش نوجوان به برقراری رابطه عاشقانه و کیفیت این رابطه، سطح نزدیکی و حمایتی است که از والدین و خوهران و برادران خود دریافت می‌کند. در صورتی که نوجوان روابط مثبت و سازنده‌ای با اعضای خانواده خود داشته باشد، در روابط با شریک عاطفی نیز تعامل مثبت‌تری خواهد داشت. همچنین اختلافات خانوادگی و یا طلاق والدین بر احساس تعهد و سطح صمیمیت نوجوان در ارتباط با جنس مخالف تأثیر می‌گذارد.
تجربه‌ی مشاهده‌ی تضادهای جدی در زندگی زناشویی والدین و خشونت میان آن‌ها باعث می‌شود نوجوان خشونت بیشتری را در دوستی‌های خود بروز دهد. بسیاری از دختران کم سنی که به سراغ روابط با جنس مخالف می‌روند، مستعد افسردگی هستند و یا از روابط عاطفی بسیار ضعیف یا مشکل‌دار با والدین خود رنج می‌برند.
2. عشق در نوجوانی | گروه دوستان و همسالان
روابط با همسالان و دوستان و تأثیرپذیری از آنان عامل دیگری است که نوجوان را به ایجاد روابط عاشقانه عاطفی و گاها رابطه جنسی سوق می‌دهد. داشتن دوستان بزرگتر از خود باعث می‌شود به احتمال بیشتری به سمت روابط جنسی سوق داشته‌باشد. در واقع می‌توان گفت تصمیم‌گیری برای داشتن ارتباط جنسی به میزان زیادی تحت تأثیر تأیید یا عدم تأیید دوستان نوجوان قرار دارد. چرا که در دوران نوجوانی افراد به میزان زیادی از دوستان خود تأثیر می‌گیرند به خصوص اگر روابط مثبت با خانواده و حرف شنوی از آن‌ها هم نداشته‌باشند.
علاوه بر این‌ها کیفیت رابطه‌ی عاطفی نوجوان با جنس مخالف تا اندازه‌ای بازتاب روابط او با دوستانش است. آن‌هایی که دوستان نزدیک و قابل اعتمادی دارند در روابط عاشقانه خود نیز مطمئن‌تر و صمیمانه‌تر رفتار می‌کنند در حالی که نوجوانانی که دوستان پرخاشگر دارند در روابط عاطفی خود نیز خشونت و پرخاشگری بیشتری بروز می‌دهند.
با نوجوان عاشق چگونه رفتار کنیم؟
واکنش والدین در مواجهه با عاشق شدن نوجوان از اهمیت زیادی برخوردار است. واکنش‌های افراطی، پرخاشگرانه و منع کننده تنها نتیجه عکس می‌دهند و نوجوان را از شما بیزار می‌سازند. در ادامه راهکاری رفتار با نوجوان عاشق را شرح داده‌ایم.
1.در مورد احساساتش با او صحبت کنید
هنگامی که متوجه شدید فرزند نوجوانتان عاشق شده‌است با او به گفتگو بنشینید و درباره احساساتی که تجربه می‌کند صحبت کنید. حواستان باشد پیش از هرچیز شنونده‌ی خوبی باشید و مانند یک دوست صمیمی با تمام وجود به او گوش دهید. از سرزنش کردن و قضاوت کردن در این گفتگو جدا بپرهیزید. در مورد ویژگی‌های شخصیتی و شرایط رابطه‌ای که در آن قرار دارد از او سؤال کنید تا در جریان هدف و چشم‌اندازی که برای خود درنظر گرفته، قرار بگیرید. حواستان باشد که سؤال‌هایتان حالت بازجویی نداشته‌باشد. از گفتن جملاتی مثل اینکه او در شأن تو نیست، هنوز عقلت به این چیزها نمی‌رسد و امثال این‌ها بپرهیزید. کاری کنید به شما اعتماد کرده و از احساسات خود بیشتر صحبت کند.
2.عشق در نوجوانی | مانند یک گارآگاه عمل نکنید!
برخی از والدین هنگامی که متوجه می‌شوند نوجوانشان عاشق شده یا وارد رابطه با جنس مخالف شده‌است نقش یک کارآگاه را ایفا کرده و مدام به دنبال مچ گیری هستند؛ هر چند قابل درک است که نگران فرزند خود و آسیب‌هایی که احتمال دارد به او وارد شود، هستید اما توصیه می‌کنیم هرگز مچ‌گیری نکنید. این کار فقط شرایط را بدتر می‌کند. شما نمی‌توانید با این کار فرزندتان را مجبور به ترک رابطه یا فراموش کردن احساساتش کنید؛ این کار فقط او را از شما دورتر می‌کند و به روابط والدین و فرزندی‌تان آسیب می‌زند. آن‌ها انتظار دارند در این مرحله حساس زندگی پذیرای آن‌ها باشید. بنابراین سعی کنید با چشم‌‌پوشی از موارد جزئی و محبت به فرزند خود کنترل شرایط را به دست بگیرید.
3.با عشق و احساس نوجوان مبارزه نکنید
دست از جنگ و ستیز برای مدیریت اوضاع و از بین بردن عشق در نوجوانی بردارید. مبارزه و مخالفت‌های شدید شما تنها نوجوانتان را بیشتر به جنس مخالفش علاقه‌مند می‌کند و باعث می‌شود او را پنگاه امنی در مقابل شما بداند. به جای این کار خونسردی خود را حفظ کنید و حمایتگر باشید. به جای تلقین احساس نگرانی به نوجوان او را راهنمایی کنید و اجازه دهید با حفظ ارزش‌ها و قوانین خانوادگی، دست به تجربه‌های جدید بزند. نه خیلی او را سؤال پیچ کنید و نه نسبت به روابطش بی‌تفاوت باشید. هر از گاهی در مورد رابطه‌ی عاطفی‌اش از او سؤال بپرسید و به طور نامحسوس حواستان به حدود روابطش باشد.
4.عشق در نوجوانی | حدود رابطه را آموزش دهید
حد و حدود روابط را به فرزند خود بیاموزید و مهارت نه گفتن در برابر پیشنهادات ناپسند را به او آموزش دهید. آسیب‌های رابطه جنسی در دورانی که هنوز شناخت کافی نسبت به مسائل و نیت درونی افراد را ندارد، با لحنی ملایم و متقاعدکننده به او گوشزد کنید. به او یاد بدهید که رابطه عاطفی و شخصی که با او در ارتباط است نباید تمام جنبه‌های زندگی‌اش را تحت تأثیر قرار دهد و مانعی برای درس خواندنش باشد.
برای آموزش عشق در نوجوانی ، به او بگویید شخصی که عاشقش شده همه‌ی زندگیش نیست و باید هویت مستقل خود را شکل دهد و در کنار روابط خود به دنبال پیشرفت باشد. پیشنهاد می‌کنیم حتما در زمینه آموزش حدود رابطه به نوجوانان از مشاوره خانواده و یا روانشناس کودک و نوجوانان بهره بگیرید.
سؤالات متداول
عاشق شدن در هر سنی رخ می‌دهد و با تحریک عاطفی همراه است اما برای نوجوانان کنترل کردن احساساتشان کمی سخت است؛ به همین دلیل سریع عاشق می‌شوند. تغییرات هورمونی ناشی از تحولات دوران بلوغ نیز به شدت در افزایش احساسات نوجوان نقش دارد.
یکی از دلایل این است که این روابط گاها به خاطر اطرافیان و همسالان به هم می‌خورد. از طرفی مهارت‌های شناختی، توانایی‌های ارتباط مؤثر با طرف مقابل و روش‌های مقابله با مشکل هنوز به طور کامل در نوجوان رشد نکرده و همین عامل منجر به شکست عشق در نوجوانی می‌شود.